ارتباط تیروئید با چاقی و لاغری

ارتباط تیروئید با چاقی و لاغری

یکی از غده‌های بسیار مهم بدن انسان، تیروئید است که اگر عملکرد درستی نداشته باشد، می‌تواند تاثیر زیادی روی وزن انسان بگذارد. با توجه به اینکه برخی افراد دچار تیروئید کم کار و برخی دیگر دچار تیروئید پرکار می‌شوند ممکن است چاقی و لاغری را تجربه کنند. امروزه بیماری کم‌کاری و پرکاری تیروئید توسط متخصصان قابل درمان است و پس از درمان کردن این غده، وزن به حالت عادی باز می‌گردد. در این مطلب اطلاعات کاملی درباره ارتباط تیروئید با چاقی و لاغری در اختیار شما قرار خواهیم داد.

 

نقش غده تیروئید در بدن

یکی از مهمترین وظایف غده تیروئید تنظیم متابولیسم بدن است. اگر این غده نتواند متابولیسم بدن را کنترل کند باعث می‌شود که وزن انسان کم و یا زیاد شود. توسط غده تیروئید، هورمون‌هایی مانند T3وT4 تولید می‌شوند که باعث کنترل سوخت و ساز بدن خواهند شد. در صورتی که تیروئید کم کاری داشته باشد متابولیسم بدن انسان کاهش پیدا کرده و وزن او افزایش پیدا می‌کند.

 عکس این قضیه نیز امکان‌پذیر است و با پرکاری تیروئید، متابولیسم بدن افزایش و وزن کم می‌شود. با کم‌کاری تیروئید وزن افزایش پیدا کرده و خستگی و کاهش انرژی در فرد به وجود می‌آید. پرکاری تیروئید هم باعث کاهش وزن می‌شود؛ زیرا سوخت‌وساز بدن بسیار زیاد شده و وزن کم می‌شود. اگر به دنبال مدیریت وزن بدن خود هستید ابتدا از سلامت تیروئید مطمئن شوید.

 

کم کاری تیروئید چیست؟

هر شرایطی که به وجود آید تا هورمون‌های غده تیروئید کمتر تولید شود باعث کم کاری تیروئید در بدن خواهد شد. هورمون‌هایی که توسط غده تیروئید تولید می‌شوند در تنظیم سوخت و ساز بدن اهمیت بسیار بالایی دارند. اگر غده تیروئید به درستی کار نکرده و کم کاری کند، انرژی زیاد غذا به صورت چربی در بدن باقی باده و افزایش وزن ایجاد خواهد شد.

از علائم دیگر کم کاری تیروئید می‌توان به ورم بدن و خشکی پوست نیز اشاره کرد. افرادی که دچار کم کاری تیروئید می‌شوند احساس خستگی و کمبود انرژی دارند. از دیگر علائم می‌توان به خواب زیاد و افزایش حساسیت به سرما اشاره کرد.

 

پرکاری تیروئید چیست؟

برعکس کم کاری تیروئید در صورتی که این غده هورمون‌های بسیار زیادی را تولید کند باعث پرکاری تیروئید خواهد شد. در این شرایط مصرف انرژی و سوخت و ساز در بدن انسان بسیار زیاد می‌شود و انرژی بیش از حد معمول از بدن گرفته می‌شود‌ در این شرایط وزن انسان کاهش پیدا می‌کند و کم کاری تیروئید باعث لاغری خواهد شد.

 افرادی که دچار تیروئید پرکار می‌شوند به هیچ عنوان چاق نخواهند شد و گاهی اوقات به دلیل پرکاری بسیار زیاد وزن بسیار کمی پیدا می‌کنند. در صورتی که این بیماری به سرعت شناخته شود می‌توان از کاهش وزن شدید جلوگیری کرد. از دیگر علائم پر کاری تیروئید می‌توان به افزایش اشتها در عین لاغری و دفعات زیاد اجابت مزاج اشاره کرد. از دیگر علائم می‌توان به لرزش دست‌ها، بی‌نظمی در ضربان قلب، افزایش حساسیت به گرما و غیره اشاره کرد.

 

اختلال در کارکرد تیروئید و بروز چاقی و لاغری به چه دلایلی رخ می‌دهد؟

دلایل زیادی هستند که باعث پرکاری و کم کاری تیروئید می‌شوند. در صورتی که سیستم ایمنی بدن به درستی کار نکند عملکرد تیروئید دچار مشکل می‌شود و این باعث کاهش یا افزایش عملکرد آن خواهد شد. در برخی از موارد ممکن است پس از زایمان و تولد نوزاد این غده دچار التهاب شود. از دیگر دلایل ایجاد اختلال در این غده می‌توان به ژنتیک نیز اشاره کرد. گاهی اوقات تداخل داروها با کارکرد غده تیروئید باعث می‌شود که این غده کم کار یا پرکار شود.

 از دلایل دیگر این مشکل می‌توان به کمبود ید اشاره کرد. زمانی که فردی به پزشک مراجعه می‌کند ابتدا پزشک شرح حال بیمار را از او می‌پرسد و با معاینه و بررسی ظاهر تیروئید می‌تواند از پرکاری و یا کم کار بودن آن مطلع شود. برای به دست آوردن غلظت هورمون‌های تیروئید از آزمایش خون استفاده می‌شود. در برخی از موارد نیاز به سونوگرافی تیروئید و یا نمونه برداری با سوزن‌های ظریف وجود دارد تا بتوان به طور دقیقی این بیماری و دلیل آن را تشخیص داد.

 

درمان پرکاری و کم کاری تیروئید

زمانی که فردی دچار کم کاری و یا پرکاری تیروئید می‌شود باید دارو مصرف کند تا بتواند این غده را کنترل کند. زمانی که پرکاری تیروئید درمان می‌شود وزن بیمار به حالت عادی خود باز می‌گردد. در شرایط عکس نیز به همین صورت است. در صورتی که درون غده تیروئید یک کیست وجود داشته باشد ابتدا کیست درمان شده و سپس به درمان غده پرداخته می‌شود.

گاهی اوقات افرادی دچار سرطان تیروئید می‌شوند که باید با عمل جراحی سرطان آن را درمان کرد. به طور کلی داروهایی که برای درمان تیروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند با یکدیگر متفاوت هستند و با توجه به اینکه غده تیروئید بیمار دچار چه شرایطی باشد باید از داروهای مختلف استفاده کند. اگر شما هم علائم کم کاری یا پرکاری تیروئید را دارید باید به یک متخصص غدد مراجعه کنید تا او بتواند با تجویز داروهای مشخص درمان شما را انجام دهد.

 

پیشگیری از چاقی و لاغری بر اثر تیروئید

در صورتی که بخواهید بر اثر کم کاری و یا پرکاری تیروئید دچار چاقی و لاغری نشوید می‌توانید از این مشکل پیشگیری کنید. یک برنامه غذایی سالم به شما کمک می‌کند تا بتوانید ید زیادی را به بدن خود وارد کرده و غده تیروئید دچار مشکل نشود. غذاهای دریایی بهترین تغذیه برای شما هستند. یکی دیگر از روش‌های پیشگیری از این بیماری‌ها ورزش و تحرک زیاد است. عدم مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی و داشتن خواب و استراحت کافی هم می‌تواند از بروز این بیماری جلوگیری کند. از تکنیک‌های مختلف برای رهایی از استرس استفاده کنید؛ زیرا مدیریت استرس تاثیر زیادی در جلوگیری از آسیب رسیدن به یک غده خواهد داشت.

 

ارتباط بین میزان متابولیسم پایه و وزن بدن

زمانی که تغییراتی در متابولیسم پایه بدن رخ دهد مصرف انرژی بدن متفاوت می‌شود. در صورتی که انرژی مصرفی بدن و کالری دریافتی آن تعادل داشته باشند وزن انسان دچار مشکل نخواهد شد. رابطه بین تیروئید و وزن بدن تنها به متابولیسم خاتمه پیدا نمی‌کند. متابولیسم فقط یکی از دلایل تاثیر تیروئید بر افزایش و کاهش وزن است. امروزه با تحقیقاتی که توسط پزشکان انجام شده مشخص شده که کاهش متابولیسم پایه باعث لاغری همه نخواهد شد و تقریبا نصف این افراد دچار چنین مشکلی می‌شوند.

 دلیل این اتفاق ارتباط پیچیده بین تیروئید، متابولیسم پایه و وزن بدن است. علاوه بر هورمون‌های تیروئید، هورمون‌های دیگر بدن، پروتئین و موادشیمیایی دیگر هم در این زمینه اثر گذارند. گاهی اوقات مراکز مغز که کنترل مصرف انرژی بدن و اشتها را بر عهده دارند باعث می‌شوند که کم کاری و یا پرکاری تیروئید نتواند تاثیر زیادی روی افزایش و کاهش وزن داشته باشد.

 پیچیدگی بسیار زیاد هورمون‌های درونی بدن باعث می‌شود گاهی اوقات افزایش و کاهش وزن به دلیل کم کاری و پرکاری تیروئید رخ ندهد. در این موارد باید به علائم دیگر کم کاری و پرکاری توجه داشت و برای درمان به یک پزشک متخصص مراجعه کرد.

 

آیا قرص کم کاری تیروئید باعث لاغری می شود و برعکس؟

زمانی که غده تیروئید کم کاری داشته باشد به دلیل احتباس آب و نمک بسیار زیاد در بدن وزن انسان افزایش پیدا می‌کند. زمانی که درمان کم کاری آغاز می‌شود فرد مقداری لاغر شده اما میزان آن بسیار زیاد نیست. میزان لاغری در این بیماران بیشتر از 10 درصد از وزن آنها نیست و با مصرف این قرص می‌توان غده تیروئید و ترشح هورمون‌های آن را کنترل کرد. گاهی اوقات افزایش وزنی که در اثر کم کاری رخ می‌دهد بسیار زیاد است اما با مصرف قرص نمی‌توان همه آن را جبران کرد. هرچه این بیماری به صورت طولانی‌تر در بیمار رخ داده باشد درمان و کنترل وزن در آن سخت‌تر می‌شود.

زمانی که شما به پزشک مراجعه می‌کنید اگر کم کاری و یا پرکاری تیروئید داشته باشید باید قرص مخصوص به آن را مصرف کنید اما ممکن است نتوانید به وزن معمول خود برسید. این قرص‌ها تنها می‌توانند کنترل ترشح هورمون‌ها را از همان لحظه مصرف بر عهده بگیرند و ممکن است چاقی و یا لاغری در بیمار باقی بماند. در این شرایط است که پزشکان توصیه می‌کنند با داشتن یک رژیم غذایی مناسب و قرار دادن غذاهای یددار در لیست تغذیه خود بتوانید کنترل بهتری روی این غده داشته باشید. در صورتی که شما یک فرد متخصص را برای درمان این بیماری انتخاب کنید می‌توانید شرایط بهتری برای خودتان به وجود آورد تا وزن شما کنترل شود.

 

سخن پایانی

همانطور که در این مطلب توضیح دادیم با پرکاری غده تیروئید مصرف سوخت و ساز بدن بسیار زیاد می‌شود و به همین دلیل فرد دچار کاهش وزن خواهد شد. در صورتی که غده تیروئید کم کاری داشته باشد سوخت و ساز بدن کمتر انجام شده و افزایش وزن ایجاد می‌شود. در صورتی که بتوانید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید می‌توانید با مصرف قرص‌های کم کاری یا پرکاری تیروئید این بیماری را تا حدودی درمان کنید. علاوه بر هورمون‌های ترشح شده توسط غده تیروئید شرایط دیگری نیز در بدن وجود دارد که ارتباط مستقیمی روی چاقی و یا لاغری وزن می‌گذارند. کنترل این غدد وابسته به شرایط و سلامتی شما است که می‌توانید با مراجعه به یک پزشک متخصص اطلاعات کاملی به دست آورید.