تأثیر ژنتیک و عوامل محیطی بر افزایش قد
اگرچه عوامل محیطی بر افزایش قد انسان تاثیر دارند اما بیشترین تاثیر مربوط به ژنتیک است. تقریباً می‌توان گفت که طبق تحقیقات انجام شده 80 درصد از قد افراد به ژنتیک آن بستگی داشته و با توجه به اینکه پدر و مادر دارای چه ژنی باشند روی قد فرزند خود تاثیر می‌گذارند. عوامل محیطی مختلف نیز می‌توانند روی قد انسان تاثیر بگذارند که از آنها می‌توان به انجام تمرینات ورزشی مختلف، تغذیه سالم، وزن متعادل و غیره اشاره کرد اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی درباره تاثیر ژنتیک و عوامل محیطی در قد انسان به دست آورد با ما همراه شوید.
تاثیر ژنتیک در قد انسان
ژنتیک تاثیر بسیار زیادی در تعیین قد افراد می‌گذارد. با توجه به اینکه چه ژنی از طریق وراثت به فرد منتقل شود ارتباطات بین سلولی آن متفاوت خواهد شد و قد او در دوران مختلف افزایش پیدا می‌کند. تولید هورمون‌ها و تاثیرات آنها روی بافت‌های استخوانی توسط ژن‌هایی که از طریق وراثت به فرد منتقل می‌شوند کنترل شده و این باعث قد بلندی یا کوتاهی قد یک فرد خواهد شد. از ژن‌هایی که بر رشد و افزایش قد تأثیر می‌گذارند می‌توان به GH،IGF-1، ژنهای کنترل کننده سلامت و قدرت استخوان‌ها، و همچنین ژنهای مرتبط با توسعه بافت‌های استخوانی اشاره کرد. با توجه به اینکه این ژن‌ها نقش زیادی در کنترل رشد و توسعه قد انسان دارند، تغییرات در آنها باعث افزایش یا کاهش قد انسان می‌شود.
قد چگونه به ارث می رسد؟
به ارث رسیدن قد از والدین طی فرآیند ژنتیکی پیچیده انجام می‌شود. در بدن انسان ژنهای مختلفی مرتبط با رشد و توسعه قد هستند که این ژن‌ها می‌توانند از بدن والدین به بدن کودکان منتقل شوند. هر فرد از هر والد خود تنها یک ژن را به ارث می‌برد و قد او ترکیبی از ژنهای والدین خود می‌شود. ژنهای مرتبط با هورمون رشد تاثیر زیادی در قد کودک می‌گذارند. گاهی اوقات برخی از کودکانی که دچار بیماری‌های ژنتیکی می‌شوند مشکلات بسیار زیادی در رشد قدی خود دارند.
برخی افراد به دلیل این مشکلات دارای قندهای بسیار کوتاه و برخی افراد دارای قد بسیار بلندی می‌شوند. اگر ژنهای بدن انسان به درستی به کودک او انتقال پیدا کنند قد او در دوران رشد خود به درستی رشد پیدا می‌کند و هیچ مشکلی در دوران بلوغ او به وجود نخواهد آمد. ترکیب ژن‌ها در کودک باید به درستی انجام شود تا قد او به خوبی رشد کند.
پیش بینی ژنتیکی قد فرزند و عوامل محیطی دوران بارداری
به طور کلی نمی‌توان قد یک فرزند را به طور دقیق پیشگویی کرد؛ زیرا ژنهای مختلف در این زمینه تاثیرگذار هستند. علاوه بر تاثیر عوامل ژنتیکی در قد انسان فاکتورهای محیطی نیز تاثیر زیادی در رشد قدی آن می‌گذارند. از عوامل محیطی موثر در رشد قدی انسان می‌توان به تغذیه مادر در طی بارداری اشاره کرد. اینکه مادر در طی بارداری خود از مواد مخدر استفاده می‌کرده یا چه تغذیه‌ای داشته اهمیت زیادی در قد کودک او می‌گذارد.
مراقبت های درمانی و پزشکی نیز در دوران بارداری از دیگر عوامل محیطی موثر در رشد قد انسان هستند. اگر یک مادر دوران بارداری خوبی را طی کند می‌توان گفت که او از نظر ژنتیکی دچار مشکل نخواهد شد و ژنهای درستی را به فرزند خود منتقل می‌کند. 80 درصد قد انسان وابسته به ژن‌هایی است که از طریق پدر مادر به او منتقل می‌شوند اما عوامل محیطی هم گاهی اوقات تاثیر بسیار زیادی در این زمینه می‌گذرد.
رژیم غذایی افزایش قد و عوامل محیطی
یکی از عوامل محیطی بسیار موثر در افزایش قد انسان رژیم غذایی است. در صورتی که رژیم غذایی کودک از ابتدای دوران رشد او شامل مواد پروتئینی مختلفی باشد می‌تواند باعث شود که رشد او به زودی متوقف نشده و قد مناسبی پیدا خواهد کرد. یک رژیم غذایی سالم حاوی موادی مانند گوشت، مرغ، غذاهای دریایی، آجیل، حبوبات و غذاهای غنی از کلسیم است. مصرف شیر زیاد و آبمیوه‌های طبیعی نیز تاثیر زیادی در افزایش قد انسان خواهند داشت. علاوه بر اینکه یک فرد می‌تواند با داشتن رژیم غذایی مناسب باعث افزایش قد خود شود داشتن خواب و استراحت کافی و ورزش منظم نیز در افزایش قد او تاثیر بسیار زیادی می‌گذارند. این عوامل محیطی در کنار یکدیگر باعث می‌شوند که فرد بتواند رشد قدی خوبی داشته باشد و قد او در دوران بلوغ متوقف نشود.
تفاوت وراثت‌پذیری قد در نژادهای مختلف
در نژادهای مختلف میزان وراثت پذیری قد متفاوت است. با توجه به اینکه اقوام مختلف با پیشینه ژنتیکی متفاوت زندگی می‌کنند محیط زندگی آنها تاثیر زیادی در وراثت پذیری قد خواهد گذاشت. در جمعیت‌های آسیایی وراثت پذیری تقریباً 80 درصد است اما ممکن است در جمعیت‌های دیگر این مقدار متفاوت باشد. طبق تحقیقات انجام شده وراثت پذیری در میان چینی‌ها 65 درصد تخمین زده شده است.
با توجه به اینکه در چین پیشینه ژنتیکی بسیار متفاوتی از قوم‌های گوناگون وجود دارد میزان وراثت‌پذیری آنها کاهش پیدا کرده و به 65 درصد رسیده است. در اقوامی مانند مردان سفید پوست وراثت پذیری 80 درصد است و آنها دارای قد متوسطی هستند. محیط زندگی انسان تاثیر زیادی در وراثت پذیری قد می‌گذرد. اینکه هر قوم در چه محیطی زندگی می‌کند و چه عواملی در دوران بارداری آنها تاثیر می‌گذارد باعث می‌شود که وراثت پذیری هر خون با یکدیگر متفاوت شود. اگر فرد زندگی سالمی داشته باشد ژنهای اون نیز بسیار سالم‌تر به کودک او منتقل می‌شود و این باعث می‌شود که رشد قدی کودک او متناسب باشد.
سخن پایانی
همانطور که در این مطلب توضیح دادیم وراثت پذیری قد در نژادهای مختلف متفاوت است. با توجه به اینکه ژنهای مختلفی از بدن والدین به کودک او منتقل می‌شوند ممکن است کودک تحت تاثیر قرار گرفته و دارای قد کوتاه یا بلند شود. عوامل محیطی نیز تاثیر بسیار زیادی در رشد قدی کودک می‌گذارند. هرچه والدین در شرایط محیطی سالم‌تری زندگی کنند و دارای سلامت جسمی بیشتری باشند کودکان آنها از نظر رشد قدی دچار مشکل نخواهند شد. تقریبا می‌توان گفت که 80 درصد از قد انسان وابسته به ژن و 20 درصد دیگر آن وابسته به عوامل محیطی است. از این عوامل می‌توان به تغذیه سالم، خواب و استراحت کافی و عدم مصرف مواد غذایی ناسالم در دوران بارداری اشاره کرد.
